خلاصه ای از مقدمه کتاب رویکردهای نوین در مدیریت روستایی
روستا واحد مبدأ تقسیمات کـشوری اسـت کـه از لحـاظ محـیط زیـستی (وضـع طبیعی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی) همگن بوده که با حـوزه و قلمـرو معـین ثبتـی یـا عرفی مستقل که حداقل تعداد ۲۰ خانوار یا صد نفر اعم از متمرکـز یـا پراکنـده در آنجـا سکونت داشته باشند و اکثریت ساکنان دائمی آن به طور مستقیم یا غیرمستقیم بـه یکـی از فعالیت‌های کشاورزی، دامداری، باغداری به‌طور اعـم و صـنایع روسـتایی و صـید و یـا ترکیبی از این فعالیت‌ها اشتغال داشته باشند و در عرف به‌عنوان ده، آبـادی، دهکـده یـا قریه نامیده می‌شده است.
مراکز روستایی پایین‌ترین سطوح از سلسله‌مراتب فضایی در مقوله برنامه‌ریزی است. دامنه نوسان جمعیـت هر مرکز روستایی می‌تواند تا ۱۰۰۰ نفر در نوسان باشـد. ازنظر رده خـدماتی روسـتا بایـد حـداقل دارای دبـستان باشد.
روستا کوچک‌ترین واحد سیاسی کشور است و به گفته لمبتون اساس حیات اجتماعی ایران بر آن استوار است. روند رو به رشد مهاجرت‌های روستایی- شهری پدیده‌ای است که تقریباً در تمامی کشورهای درحال‌توسعه قابل‌مشاهده است. یکی از نخستین پیامدهای این روند، توزیع و انتقال فقر از محیط‌های روستایی به حوزه‌های شهری است. بر اساس مطالعات انجام‌گرفته در مقیاس جهانی در آستانه سده ۲۱ میلادی، سابقه سکونت و «شهری شدن» حدود ۵۰ درصد از فقرای ساکن در شهرها حداکثر ۱۰ سال بوده است؛ ارقام مشابهی درباره بسیاری از کشورهای آسیایی و امریکای لاتین نیز صادق است (جروه، ۲۰۰۰). واقعیت این است که این پدیده از روندی شتابان، جهانی و بازگشت‌ناپذیر تبعیت می‌کند که طبعاً نمی‌توان با برنامه‌ریزی‌های متعارف از آن جلوگیری نمود (رابینوینچ، ۲۰۰۱). این واقعیت مدیریت کلان ملی، منطقه‌ای و محلی را مجبور به انجام تغییرات اساسی در جهت کاهش مسائل یادشده و شناسایی راه‌حل‌هایی در راستای توسعه پایدار جوامع روستایی کرده است.