اما در جامعه ی ما، به رغم ارزش و اهمیت فراوانی که امر ترجمه در انتقال علم و آشناسازی جوامع با فرهنگ یکدیگر ایفا می­کند، در نزد مسئولان فرهنگی از ارزش و اعتبار چندانی امر برخوردار نیست. وقتی دلیل را می­پرسید می­گویند سراغ مولف می­گردیم، مترجم نمی­خواهیم! و سوال این است که مولف چگونه می­تواند تحقیق کند هنگامی که هیچ دستگاهی خود را موظف به حمایت از وی نمی­داند؟ پس با این سیاست، عملا مولفی هم وجود نخواهد داشت و فاتحه­ی علم و فرهنگ هم خوانده است!

باری، در این مختصر می­کوشم در باره­ی برخی عوامل موثر در تهیه و ترجمه­ی کتاب توضیحاتی در اختیار دوستان علاقه مند قرار دهم.

۱٫      بر اساس علایق و مطالعات شخصی

۲٫      بر اساس سفارش ناشران

۳٫     بازار کتاب

۴٫      استادان دانشگاه و صاحب نظران

۵٫      مجلات و کتابها

معیارهای انتخاب کتاب

۶٫       آیا میزان فروش کتاب برای شما مهم است؟

برای ترجمه چیست؟

۷٫   موضوع و محتوای کتاب برای شما مهم است؟ (فلسفی، روانشناسی، ادبی و … )

۸٫      اینکه کدام ناشر کتاب را چاپ کند، برایتان اهمیت دارد؟

۹٫      نویسنده­ی کتاب برای شما مهم است؟

شرح کار

۱٫      گفت و گو در باره­ی موضوع کتاب

۲٫      انتخاب کتاب

۳٫      تهیه

۴٫      شروع ترجمه

۵٫      نظارت سر مترجم و ویراستار ناظر بر ترجمه

۶٫       مقابله و ویرایش نهایی و اتمام کار کتاب

۷٫      تهیه­ی نسخه­ی کامل دست نویس یا تایپ شده

۸٫      انتخاب ناشر

۹٫      انعقاد قرارداد با ناشر

 چه کنیم که کتابهایی را که ناشری ندارند انتخاب و ترجمه نکنیم؟

۱٫   با ناشران گفت و گو ­کنیم و از آنان بپرسیم چه کتابی را برای ترجمه مناسب می­دانند و روی نشر آن سرمایه گذاری خواهند کرد؟

۲٫      در بازار کتاب مطابق میل و سلیقه­ی خود کتابهایی را در نظر بگیریم و برای ترجمه­ی آثار نویسندگان آنها اقدام کنیم.

  بنابراین مترجم باید اول ناشر را بشناسد و بعد درصدد انتخاب و ترجمه­ی کتاب برآید.

روشهای انتخاب ناشر

۱٫      مذاکره­ی حضوری با ناشر یا ناشران

۲٫      مشورت با اهل کتاب و کتابفروشان

۳٫   مراجعه به سایت کتابخانه­ی ملی برای تهیه­ی فهرست از ناشرانی که کتاب یا کتابهای نویسنده­ی مورد نظر ما را چاپ کرده­اند.

 چرا انتخاب ناشر مهم است؟

به خاطر اینکه بدانیم روی کتابی کار ­کنیم که امکان نشر دارد در غیر این صورت کار بی­نتیجه­ای است و یافتن ناشر برای کتاب مورد نظر ما بسیار دشوار خواهد بود.

 مترجم یا نویسنده­ای مایل است شخصا روی نشر کتابی سرمایه گذاری کند، آیا کار درستی است؟

نه. در صورتی که مترجمی با سرمایه­ی شخصی کتابی را چاپ کند، به دلیل اینکه بازار پخش کتاب ایران بسیار ضعیف و سنتی است کتابهایش پخش نخواهد شد و این یعنی از دست رفتن سرمایه و نابودی کتاب. ولی اگر مترجم شخصا امکان پخش کتا خود را دارد، این کار مانعی ندارد.

 برای تهیه­ی اطلاعات کتاب­های ترجمه شده چه منبعی وجود دارد؟

اینترنت به طور کلی و به طور مشخص سایت کتابخانه­ی ملی به نشانی  www.nlai.ir

 مراحل کار در ترجمه­ و آماده سازی یک کتاب

·        انتخاب کتاب

·        تهیه­ی کتاب

·        ترجمه

·        ویرایش

·        ارایه­ی نسخه­ی کامل دست نویس یا تایپ شده به ناشر

·        انعقاد قرارداد با ناشر ( در صورت دریافت پاسخ مثبت مبنی بر انتشار کتاب)

 قرارداد چیست؟

سندی است که بین دو نفر ( مترجم یا نویسنده و ناشر) تنظیم و امضا می­شود و طی آن نحوه­ی عمل در مورد مواردی چون میزان حق الترجمه یا حق التالیف، میزان تیراژ، چگونگی پرداخت حق الترجمه ( یک بار و یا در هر بار چاپ) ، مشخصات سرمایه گذار و … مشخص می­شود. این سند معتبر و قانونی است و می­توان هنگام بروز اختلاف یا موارد دیگر آن را به مراجع قانونی ارایه داد.

در صورتی که بین مترجم و ناشر اختلافی پیش آید چه باید کرد؟

باید تلاش شود که این اختلاف با خود ناشر برطرف گردد در غیر این صورت مراجع قضایی عامل رفع اختلاف خواهند بود که مورد دوم هزینه­ی قابل توجهی ( از جمله پرداخت حق الوکاله ی وکیل) در بر خواهد داشت.

 انواع قرارداد

۱٫ فروش یکباره و همیشگی حق نشر کتاب به ناشر  ( مثلا ۵۰۰ هزار تومان، یک میلیون یا دو میلیون )

۲٫ دریافت ( ۵- ۱۵) درصد از ناشر در ازای هر بار چاپ

برخی فرهنگ های مفید مورد نیاز مترجمان

 فهرست نویسندگانی که آثارشان در ایران و جهان پرفروش است:  

حسن انتخاب کتاب یک نویسنده­ی پر فروش چیست؟

این است که اغلب ناشران چنین کتابی را چاپ می کنند یعنی پس از اتمام ترجمه ی کتاب ناشران فراوانی برای چنین کتابی وجود دارند.

 ریز درصدهایی که از سوی ناشر (سرمایه گذار تولید کتاب )

به عوامل مختلف تولید و پخش کتاب اختصاص می یابد.

 برای چاپ اول

 برای چاپ های بعدی

[۱] . مقادیر این درصدها تقریبی است و درصد دقیق متعلقه به هر عامل پس از انتشار و پخش آخرین نسخه­ی کتاب مشخص می­شود. علاوه براین ناشران مختلف برای عوامل و  کتابهای مختلف درصدهای متفاوتی را در نظر می­گیرند.

[۲] . چون در چاپ اول برای آماده سازی کتاب هزینه می­شود بنابراین در چاپهای بعد نیازی به سرمایه گذاری مجدد نیست.

منبع : http://www.globalist.blogfa.com/post-184.aspx