عارفانه های جاودان

چاپ كتاب عارفانه های جاودان

پیش گفتار :

ارزش هر اثر هنری در ماندگاری آن است. که هنرمند نیز به دنبال آن جاودانه خواهد شد. تردیدی نیست که ماندگاری و تأثیر عمیق هنر ناشی از نبوغ و سعی وافر در عین حال طبع پاک و والای هنرمندان است که در این فرایند تجربه گران قدر خود را در حوزه های انسانی با اتکا به شوق و ذوق و علاقه و اهتمام فراگیر خود به گوهر گران بهای هنر بدل و جمع کثیری را با خود همراه می کند. حال اگر این هنر از درون مایه های دینی و اعتقادی برخوردار باشد طبیعتاً تاثیر مضاعفی خواهد داشت و رغبت غالب مردم به هنر مقدس بیشتر خواهد شد.

یکی از جنبههای هنر آن هم با درون مایه مذهبی هنر مرثیه سرایی است که قدمت آن به آغاز خلقت بشر و نوع برجسته آن به ویژه با صبغه دینی به حادثه ناگوار عاشورا در سرزمین کربلا برمی گردد که به دنبال شهادت مظلومانه آقا امام حسین(ع) و یاران وفادارش صاحبان ذوق برای ماندگاری رشادت ها و مظلومیت خاندان عصمت و طهارت از یک سو و نیز به تصویر کشیدن ظلم و ستم کینه توزانه دشمنان از طرف دیگر به هنر مرثیه سرایی روی آوردند و این حرکت تا آنجا پیش رفت که شعرای بنام و برجسته از جمله محتشم کاشانی تمام شهرت و آوازه خود را در عرصه ی هنر شعر و ادب مدیون همین رویکرد به هنر می باشد اگر چه فراز و فرودهای سیاسی و اجتماعی در اعصارگذشته بر شدت و ضعف این روند بی تاثیر نبوده است اما پس از تکوین و شکل گیری جریان مرثیه سرایی در عصر صفویان و رویکرد شعرای دیگر به این سبک نیز در خور تأمل است و این جریان فرهنگی تا آنجا پیش رفت که هرکس به فرا خور قابلیت و توانایی خود در این عرصه طبع آزمایی نموده است.

دامنه این هنر مقدس مرزهای جغرافیایی و تاریخی را در نوردیده است و در همه اعصار و تا دورترین نقاط از جمله روستاها پیش رفت و هر فردی با هر بضاعت ادبی سعی می کرد تا در این خیزش فرهنگی ایفای نقش نماید و در همین راستا یکی از کسانی که در گمنامی سعی کرد از این غافله بی بهره نماند و نیز همه ی کوشش خود را به کار گرفت تا سهمی هر چند اندک در این عرصه داشته باشد مرحوم مظفر قلی خان طهماسبی هزارجریبی است ایشان بیش از یک قرن در روستای سرخ گریوه ضمن این که خود به سرودن اشعار مذهبی به ویژه مرثیه اهتمام بلیغ داشته است و به جهت بهرمندی از هنر خوشنویسی بسیاری از مراثی را از شعرای دیگر در مجموعه ای گرد آوری و ماندگار و جاودانه نموده است به نظر می رسد فقدان امکانات لازم و عدم دسترسی ایشان به منابع بیشتر فرصت های برتری از ایشان در این حوزه سلب شده است اما همان اندازه ای که تلاش کردند تا آثاری از شعرایی مانند:
ملا امین، بیدل، طوطی خان، میرزا منصف، ملاسلیم، سیاح، شایق و نهایتاً نشاطی هزارجریبی و دیگران که از صبغه مذهبی برخوردار بوده اند، با خط خوش ثبت و ضبط نماید در خور تحسین و احترام است.

عمده این مرثیه ها منحصر به واقعه جانسوز کربلا است و رویکرد مردم نیز به این گونه از مراثی در گذشته تا کنون بسیار درخور توجه بوده است.

لذا جدیت و روی آوردن مرحوم مظفر قلی خان به این نوع از هنر نه تنها موجب بسط فرهنگ شیعی در مردم عصر و منطقه ایشان بوده است بلکه در این فرایند نام خود را در تاریخ هنر قومی و محلی به یادگار گذاشته است.

در همین جا لازم میدانم تا از پیگیری های مجددانه و مساعی شوق آفرین هنرمند خوش ذوق جناب آقای نورعلی منصوریان که خود دستی در شعر و فرهنگ بومی دارد صمیمانه تشکر و قدر شناسی نماییم چرا که ایشان با اهتمام به چنین امور فرهنگی خدمات شایانی را در کشف معرفی و جاودانگی آثار هنر قومی به ویژه آنچه مربوط به روستای تاریخی و فرهنگی سرخ گریوه است ارائه می دهد و سزاوار است از تلاش ایشان که به دور از هر گونه ادعا صورت می گیرد سپاس گزاری به عمل آید.

دکتر حسین منصوریان سرخ گریه

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد واحد قائمشهر

اردیبهشت ۱۳۹۳

اثر: مظفر قلی طهماسبی «صفا»

جلد اوّل

گردآوری ،تدوین و تألیف: نورعلی منصوریان

سرشناسه	:	منصوریان سرخ گریه، نورعلی/ ۱۳۳۸
‏عنوان و نام پديدآور	:	عارفانههای جاودان جلد۱/ تدوین و تألیف: نورعلی منصوریان
‏مشخصات نشر	:	گرگان: انتشارات نوروزی‏‫، ۱۳۹۳.
‏مشخصات ظاهری	:	ی، ۱۵۲ ص.
‏شابک	:	۵-۱۴۹-۳۶۴-۶۰۰-۹۷۸ شابک دوره: ۸-۱۴۸-۳۶۴-۶۰۰-۹۷۸
‏وضعیت فهرست نویسی	:	فیپا
‏موضوع	:	شعر عرفانی فارسی – شعر مذهبی فارسی- ایران — مجموعه‌ها
موضوع	:	طهماسبی- خاندان- سرخ گریه
‏رده بندی کنگره	:	۱۳۹۳ ۸ م۹ط/۱۴۱۹ CS
‏رده بندی دیویی	:	۲۰۹۵۵/۹۲۹
‏شماره کتابشناسی ملی	:	۳۷۴۶۹۵۲