چاپ کتاب سویا
پیشگفتار
در بخش اول، پیشرفتهای تحقیقاتی انجام شده روی متابولیسم نیتروژن در گره‌های سویا بررسی میشود. سرنوشت نیتروژن تثبیت شده در گره‌های سویا از طریق آزمایش ردیابی با گاز نیتروژن نشاندار (۲N15 ) نشان داد که بخش عمده از نیتروژن تثبیت شده در باکتروئید (شکل همزیستی ریزوبیوم) بلافاصله به سیتوزول سلول‌های آلوده به صورت آمونیم دفع میشود، آمونیم دفع شده از طریق مسیر گلوتامین سنتتاز/گلوتامات سنتتاز (GS/GOGAT) به اورئید، آلانتوئین وآلانتوئیک اسید تبدیل و از طریق آوند چوبی به اندام هوایی انتقال مییابد. بخش کوچکی از نیتروژن تثبیت شده مستقیماً به صورت گلوتامات و آلانین در باکتروئید استفاده میشود. این در حالی است که نیترات جذب شده از ریشه‌ها عمدتاً به صورت آسپاراژین جذب میشود.
به خوبی شناخته شده است که نیترات بازدارنده قوی برای گرهبندی و تثبیت نیتروژن است، اگرچه مکانیسم بازدارندگی آن هنوز کاملاً شناخته شده نیست. اما اخیراً معلوم گردید که نیترات روی رشد گره و فعالیت تثبیت نیتروژن اثر کاهشی دارد. اثرات مستقیم نیترات روی رشد گره و فعالیت تثبیت نیتروژن، در غلظت و زمانهای متفاوت، فرق میکند. قرارگیری مقدار کم نیترات در بخش پایینی ریشه‌ها، باعث تحریک گرهبندی و تثبیت نیتروژن بخشهای بالایی ریشه میشود. لاینهای جهش یافته‌ی سویا با گرهبندی فراوان، در مقایسه با والدین مقاومت خوبی در برابر نیترات جزئی[۱] از خود نشان دادند. از ویژگی‌های لاینهای جهش یافته با گرهبندی فراوان در سطوح بازدارنده نیترات جذب کمتر نیترات در آنهاست که ممکن است دلیل بازدارندگی ملایم یا متوسط نیترات، روی لاینهای جهش یافته باشد. بذر سویا حاوی دو پروتئین ذخیرهای اصلی، گلایسین و بتا-کانگلایسین است. نتایج آزمایشات نشان داد که عنصر نیتروژن، پروتئین ذخیرهای بذر را تحت تأثیر قرار میدهد. در شرایط کمبود نیتروژن، پروتئین بتاکانگلایسین ذخیره نمیشود. روش جدید کوددهی، یعنی جایگذاری عمیق کودهای نیتروژنی کندرها، تثبیت نیتروژن و عملکرد بذر در سویا را افزایش میدهد. استفاده از کودهای نیتروژنی کندرها مثل اوره پوشش دار به میزان ۱۰۰ کیلو گرم نیتروژن در هکتار در عمق ۲۰ از فعالیت تثبیت نیتروژن و گره بندی جلوگیری نمیکند، بلکه نیتروژن کل و عملکرد بذر را افزایش میدهد. استفاده از کودهای نیتروژنی آهک دار حاوی کلسیم سیانامید نیز به اندازه‌ی کودهای اوره پوشش دار موثر هستند.
یک دیدگاه