گیاهان روغنی

چاپ کتاب گیاهان روغنی

پيشگفتار

پيش­بيني مي­شود جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ میلادی به ۹ میلیارد نفر برسد. در واقع افزایش سالیانه جمعیت جهان به طور میانگین حدود ۸۰ میلیون نفر خواهد بود. نکته قابل توجه این است که بخش عمده این افزایش جمعیت در کشورهای فقیر یا نسبتاٌ فقیر و عمدتاٌ در حال توسعه صورت خواهد گرفت. با رشد جمعيت، سطوح قابل كشت برای محصولات کشاورزی از سطح ۲۵/۰ هکتار برای هر نفر در سال ۱۹۹۸ به میزان ۱۵/۰ هكتار براي هر نفر در سال۲۰۵۰ خواهد رسيد. بدون شک با این افزایش جمعیت جهان، نیاز مواد غذایی از جمله غلات و دانه های روغنی رو به افزایش خواهد بود. این افزایش شدید جمعیت و همراه با آن افزایش تقاضای انرژی (با توجه به کاهش قابل توجه ذخائر انرژی کره زمین نظیر سوخت های فسیلی)، زنگ خطری است که امنیت غذایی کشورهای مختلف و به خصوص کشورهای ضعیف تر را تحت تاثیر قرار داده و در نتیجه فشار بر محیط زیست جهت تامین غذای مورد نیاز را دو چندان می کند.

دانه هاي روغني پس از غلات، دومين منبع غذايي عمده جهان را تشكيل مي دهند. اين محصولات علاوه بر دارا بودن منابع غني اسيدهای چرب، حاوي پروتئين نيز مي باشند. موفقيت در دستیابی به ارقام با عملکرد بالا و همچنین متحمل به آفات، بيماري ها و تنش های محیطی، استفاده از گياهان تراریخته، گسترش زير ساخت هاي لازم مانند تکمیل شبكه هاي آبياري و زهكشي، توجه به صنايع تبديلي و از همه مهم­تر حمايت­ها و سياست­هاي دولتي از توليد و تجارت گياهان روغنی از دلایل اصلی رشد تولید این محصولات در برخی از کشورها است. در ایران، مصرف روغن­های گیاهی با توجه به افزایش جمعیت کشور و تغییر الگوی غذایی مردم در حال افزایش است. از طرفی نياز به واردات بخش اعظم روغن خوراكي مصرفي و تداوم اين روند، ‌ضرورت سنجش امكانات و پتانسيل­ها و برنامه­ريزي جامع براي توسعه كشت دانه­هاي روغني را بيش از پيش مورد تاكيد قرار داده است. متأسفانه به دلیل عدم افزایش تولید متناسب با رشد جمعیت و نیز با ملاحظه افزایش غیر متعارف سهم سرانه مصرف طی سال­های گذشته، سرانه مصرف روغن از حدود ۵/۲ کیلوگرم سال ۱۳۴۰ با جمعیت ۲۰ میلیونی کشور به رقم ۵/۱۶ کیلوگرم با جمعیتی معادل ۷۵ میلیون نفر در سال ۱۳۹۰ رسیده است. كتاب “گياهان روغني” كه توسط اعضاي هيات علمي گروه پژوهشي   دانه هاي روغني مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان گلستان و اعضاي كانون هماهنگي دانش و صنعت دانه هاي روغني كشور ترجمه گرديده است حاوي نكاتي ارزنده و كاربردي در ارتباط با دانه هاي روغني مهم نظير سويا، كلزا، پنبه، آفتابگردان، بادام زميني و كتان روغني است كه مي تواند براي محققين، كارشناسان و دانشجويان رشته هاي مختلف كشاورزي بسيار مفيد واقع شود.

عباسعلي نوري نيا

رئيس كانون هماهنگي دانش و صنعت دانه هاي روغني كشور

تدوين:

جان والمن و استيفات راجكان

ترجمه:

دكتر ابوالفضل فرجي^*

دكتر ساميه رئيسي^*

مهندس ابراهيم هزارجريبي^*

مهندس سهيل مبصر^**

*اعضاي هيات علمي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان گلستان. بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر. گروه پژوهشي دانه هاي روغني (www.ganrrc.org.ir)

**كارشناس ارشد زراعت

عنوان: گیاهان روغنی

تدوين: جان والمن و استفان راجكان

ترجمه: دكتر ابوالفضل فرجي، دكتر ساميه رئيسي، مهندس ابراهيم هزارجريبي و مهندس سهيل مبصر

مشخصات نشر: نوروزی

مشخصات ظاهري: ۵۴۲   ص

شابك:                   ۹۷۸-۹۶۴-۱۵۱-۶۰۷-۱ ISBN:

فهرست نويسي:       فيپا

موضوع:                  گیاهان دانه روغنی — کشت و اصلاح– تکنولوژی زیستی– ژنتیک

شناسه افزوده:         فولمان، یوهان، ویراستار Vollmann, Johann- رایچان، ایشتوان، ‏‫۱۹۶۴ – ‏ م.، ویراستار

Rajcan, Istvan

SB۲۹۸/۹ گ ۱۳۹۱رده بندي كنگره:

رده بندي ديويي:     ‏‫۶۳۳/۸۵

شماره كتابشناسي ملي:۲۹۱۱۸۹۵