مراحل ترجمه و نشر کتاب :
مامون خلیفه ی عباسی دستورداده بود به مترجمان هموزن کتابشان، طلا پرداخت شود. حنین ابن اسحاق مترجم معروف دوران مامون از جمله کسانی بود که اینگونه حقوق دریافت میکرد. بسیاری را عقیده بر این است که از جمله علل رونق علم و دانش در آن دوران اهمیت قایل شدن برای ترجمه و بسترسازی مناسب برای برگرداندن متون یونانی بوده است.
اما در جامعه ی ما، به رغم ارزش و اهمیت فراوانی که امر ترجمه در انتقال علم و آشناسازی جوامع با فرهنگ یکدیگر ایفا میکند، در نزد مسئولان فرهنگی از ارزش و اعتبار چندانی امر برخوردار نیست. وقتی دلیل را میپرسید میگویند سراغ مولف میگردیم، مترجم نمیخواهیم! و سوال این است که مولف چگونه میتواند تحقیق کند هنگامی که هیچ دستگاهی خود را موظف به حمایت از وی نمیداند؟ پس با این سیاست، عملا مولفی هم وجود نخواهد داشت و فاتحهی علم و فرهنگ هم خوانده است!
باری، در این مختصر میکوشم در بارهی برخی عوامل موثر در تهیه و ترجمهی کتاب توضیحاتی در اختیار دوستان علاقه مند قرار دهم.
|
۱٫ بر اساس علایق و مطالعات شخصی
۲٫ بر اساس سفارش ناشران
۳٫ بازار کتاب
۴٫ استادان دانشگاه و صاحب نظران
۵٫ مجلات و کتابها
معیارهای انتخاب کتاب
۶٫ آیا میزان فروش کتاب برای شما مهم است؟
حتما بخوانید: مجوز اعلام وصول کتاب چیست؟
برای ترجمه چیست؟
۷٫ موضوع و محتوای کتاب برای شما مهم است؟ (فلسفی، روانشناسی، ادبی و … )
۸٫ اینکه کدام ناشر کتاب را چاپ کند، برایتان اهمیت دارد؟
۹٫ نویسندهی کتاب برای شما مهم است؟
۱٫ موسسات تهیهی کتاب مثل غزال جوان، مک گروهیل، سپهر و … |
||
۲٫ ناشران |
||
روشهای تهیهی کتاب |
۳٫ دوستان و آشنایان ساکن خارج از کشور |
|
۴٫ استادان دانشگاه |
||
۵٫ نمایشگاه کتابهای تخصصی |
||
۶٫ سایتهای اینترنتی خرید کتاب |
شرح کار
۱٫ گفت و گو در بارهی موضوع کتاب
۲٫ انتخاب کتاب
۳٫ تهیه
۴٫ شروع ترجمه
۵٫ نظارت سر مترجم و ویراستار ناظر بر ترجمه
۶٫ مقابله و ویرایش نهایی و اتمام کار کتاب
۷٫ تهیهی نسخهی کامل دست نویس یا تایپ شده
۸٫ انتخاب ناشر
۹٫ انعقاد قرارداد با ناشر
چه کنیم که کتابهایی را که ناشری ندارند انتخاب و ترجمه نکنیم؟
۱٫ با ناشران گفت و گو کنیم و از آنان بپرسیم چه کتابی را برای ترجمه مناسب میدانند و روی نشر آن سرمایه گذاری خواهند کرد؟
۲٫ در بازار کتاب مطابق میل و سلیقهی خود کتابهایی را در نظر بگیریم و برای ترجمهی آثار نویسندگان آنها اقدام کنیم.
بنابراین مترجم باید اول ناشر را بشناسد و بعد درصدد انتخاب و ترجمهی کتاب برآید.
در ادامه بخوانید: چاپ کتاب تک جلدی
روشهای انتخاب ناشر
۱٫ مذاکرهی حضوری با ناشر یا ناشران
۲٫ مشورت با اهل کتاب و کتابفروشان
۳٫ مراجعه به سایت کتابخانهی ملی برای تهیهی فهرست از ناشرانی که کتاب یا کتابهای نویسندهی مورد نظر ما را چاپ کردهاند.
چرا انتخاب ناشر مهم است؟
به خاطر اینکه بدانیم روی کتابی کار کنیم که امکان نشر دارد در غیر این صورت کار بینتیجهای است و یافتن ناشر برای کتاب مورد نظر ما بسیار دشوار خواهد بود.
مترجم یا نویسندهای مایل است شخصا روی نشر کتابی سرمایه گذاری کند، آیا کار درستی است؟
نه. در صورتی که مترجمی با سرمایهی شخصی کتابی را چاپ کند، به دلیل اینکه بازار پخش کتاب ایران بسیار ضعیف و سنتی است کتابهایش پخش نخواهد شد و این یعنی از دست رفتن سرمایه و نابودی کتاب. ولی اگر مترجم شخصا امکان پخش کتا خود را دارد، این کار مانعی ندارد.
برای تهیهی اطلاعات کتابهای ترجمه شده چه منبعی وجود دارد؟
اینترنت به طور کلی و به طور مشخص سایت کتابخانهی ملی به نشانی www.nlai.ir
مراحل کار در ترجمه و آماده سازی یک کتاب
· انتخاب کتاب
· تهیهی کتاب
· ترجمه
· ویرایش
· ارایهی نسخهی کامل دست نویس یا تایپ شده به ناشر
· انعقاد قرارداد با ناشر ( در صورت دریافت پاسخ مثبت مبنی بر انتشار کتاب)
قرارداد چیست؟
سندی است که بین دو نفر ( مترجم یا نویسنده و ناشر) تنظیم و امضا میشود و طی آن نحوهی عمل در مورد مواردی چون میزان حق الترجمه یا حق التالیف، میزان تیراژ، چگونگی پرداخت حق الترجمه ( یک بار و یا در هر بار چاپ) ، مشخصات سرمایه گذار و … مشخص میشود. این سند معتبر و قانونی است و میتوان هنگام بروز اختلاف یا موارد دیگر آن را به مراجع قانونی ارایه داد.
در صورتی که بین مترجم و ناشر اختلافی پیش آید چه باید کرد؟
باید تلاش شود که این اختلاف با خود ناشر برطرف گردد در غیر این صورت مراجع قضایی عامل رفع اختلاف خواهند بود که مورد دوم هزینهی قابل توجهی ( از جمله پرداخت حق الوکاله ی وکیل) در بر خواهد داشت.
انواع قرارداد
۱٫ فروش یکباره و همیشگی حق نشر کتاب به ناشر ( مثلا ۵۰۰ هزار تومان، یک میلیون یا دو میلیون )
۲٫ دریافت ( ۵- ۱۵) درصد از ناشر در ازای هر بار چاپ
|
پر فروش، پرفروش اصطلاحا به کتابی گفته میشود که در یک سال بیش از سه بار تجدید چاپ شود. |
انواع کتاب بر اساس میزان فروش در بازار |
|
|
کم فروش، کم فروش اصطلاحا به کتابی گفته میشود که ظرف مدت ده سال کمتر از دو بار تجدید چاپ شود. |
|
آزاد |
انواع ترجمه |
تحت اللفظی |
|
میانه |
|
تحت اللفظی با اعمال تغییرات اندک با توجه به مقتضیات دستور زبان مقصد |
عمومی؛ ناشرانی که موضوعات و مضامین مختلف و متفاوتی را چاپ میکنند مثل اکثر ناشران کشور. |
|
انواع ناشران |
|
تخصصی؛ ناشرانی که در موضوعات خاصی کتاب منتشر میکنند به عنوان مثال انتشارات رشد ( روانشناسی و علوم تربیتی)، انتشارات مروارید ( بیشتر ادبیات امروز و شعر نو)، نشر مرکز ( عمدتا آثار فلسفی و داستانی) ، فرهنگ معاصر ( ناشر فرهنگها و واژه نامهها) و … |
برخی فرهنگ های مفید مورد نیاز مترجمان
در ادامه بخوانید: چاپ کتاب در تبریز (+قیمت چاپ کتاب ۱۴۰۳) | انتشارات نوروزی
نام فرهنگ |
نویسنده |
ناشر |
فرهنگ انگلیسی ـ فارسی حییم |
سلیمان حییم |
نشر فرهنگ معاصر |
فرهنگ انگلیسی ـ فارسی آریانپور |
دکتر عباس آریانپور کاشانی دکتر منوچهر آریانپور کاشانی |
امیر کبیر |
فرهنگ انگلیسی ـ فارسی هزاره |
دکتر علی محمد حق شناس و دیگران |
نشر فرهنگ معاصر |
فرهنگ انگلیسی ـ فارسی باطنی |
دکتر محمدرضا باطنی |
نشر فرهنگ معاصر |
فرهنگ فلسفه و علوم اجتماعی بریجانیان |
ماری بریجانیان |
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی |
فرهنگ روانشناسی و روانپزشکی پورافکاری |
دکتر نصرت اله پورافکاری |
نشر فرهنگ معاصر |
فرهنگ جامعه شناسی ( دو جلدی) |
طاهره میرساردو |
انتشارات سروش |
واژه نامهی روانشناسی انگلیسی فارسی ـ فارسی انگلیسی |
دکتر براهنی و دیگران |
نشر فرهنگ معاصر |
فرهنگ علوم انسانی |
داریوش آشوری |
نشر مرکز |
OXFORD Advanced Learner’s Dictionary |
A S Hornby |
فهرست نویسندگانی که آثارشان در ایران و جهان پرفروش است:
۱٫ جی. کی. رولینگ |
۲٫ جبران خلیل جبران |
۳٫ آگاتا کریستی |
۴٫ برایان تریسی |
۵٫ شل سیلوراستاین |
۶٫ جوی فیلدینگ |
۷٫ اسپنسر جانسون |
۸٫ باربارا آنجلیز |
۹٫ کنت بلانچارد |
۱۰٫ استفنی مه یر |
۱۱٫ اوشو |
۱۲٫ کاترین پاندر |
۱۳٫ و … |
|
پیشنهاد می شود: چاپ کتاب آشپزی
حسن انتخاب کتاب یک نویسندهی پر فروش چیست؟
این است که اغلب ناشران چنین کتابی را چاپ می کنند یعنی پس از اتمام ترجمه ی کتاب ناشران فراوانی برای چنین کتابی وجود دارند.
ریز درصدهایی که از سوی ناشر (سرمایه گذار تولید کتاب )
به عوامل مختلف تولید و پخش کتاب اختصاص می یابد.
برای چاپ اول
نام عامل |
قیمت پشت جلد و تیراژ کتاب |
مترجم |
۱۰ |
تایپ ، صفحه آرایی ، طرح جلد و … |
۱۰ |
چاپ و کاغذ |
۲۰ |
کتابفروش |
۲۰ |
توزیع کننده |
۲۰ |
ناشر |
۲۰ |
برای چاپ های بعدی
نام عامل |
درصد تقریبی متعلقه براساس قیمت پشت جلد و تیراژ کتاب |
مترجم |
۱۰ |
ـ |
|
چاپ و کاغذ |
۲۰ |
کتابفروش |
۲۰ |
توزیع کننده |
۲۰ |
ناشر |
۳۰ |
[۱] . مقادیر این درصدها تقریبی است و درصد دقیق متعلقه به هر عامل پس از انتشار و پخش آخرین نسخهی کتاب مشخص میشود. علاوه براین ناشران مختلف برای عوامل و کتابهای مختلف درصدهای متفاوتی را در نظر میگیرند.
[۲] . چون در چاپ اول برای آماده سازی کتاب هزینه میشود بنابراین در چاپهای بعد نیازی به سرمایه گذاری مجدد نیست.
منبع : http://www.globalist.blogfa.com/post-184.aspx
یک دیدگاه